Chủ trương mới này được quy định tại Thông tư số 136/2018/TT-BTC và được cụ thể hóa tại Công văn số 1209/TCHQ-TXNK của Tổng cục hải quan. Theo đó, kể từ ngày 1/4/2019, doanh nghiệp nếu có hoạt động xuất nhập khẩu và phát sinh các khoản nộp NSNN thì phải thực hiện nộp bằng hình thức thanh toán không dùng tiền mặt (chuyển khoản) hoặc nộp tiền mặt tại ngân hàng thương mại để chuyển nộp vào tài khoản của cơ quan hải quan ở kho bạc nhà nước.

Tuy nhiên, đối với các hộ kinh doanh cá thể, cá nhân nếu có hoạt động xuất nhập khẩu và phát sinh các khoản nộp NSNN thì không chịu sự điều chỉnh của Thông tư số 136/2018/TT-BTC ngày 28/12/2018. Theo quy định, không chỉ việc nộp thuế mà việc thu nộp phí và lệ phí hải quan cũng hoàn toàn không được sử dụng tiền mặt và phải thu, nộp qua tổ chức tín dụng.

Ông Đinh Văn Hòa – Phó Cục trưởng Cục Hải quan Hà Tĩnh cho biết: “Lâu nay, việc thu nộp thuế và lệ phí hải quan được thực hiện bằng 2 hình thức: nộp điện tử qua ngân hàng thương mại, qua hệ thống 24/7 và nộp tiền mặt trực tiếp. Tuy nhiên, từ 1/4/2019, ngành hải quan sẽ thu nộp thuế và lệ phí bằng một hình thức là nộp điện tử. Quy định này nhằm thực hiện chủ trương thanh toán không dùng tiền mặt của Chính phủ”.

Để triển khai quy định, Cục Hải quan Hà Tĩnh đã ban hành Công văn số 314/HQHT-NV ngày 5/3/2019 chỉ đạo các chi cục hải quan thực hiện niêm yết công khai Thông tư 136/2018/TT-BTC tại trụ sở của cơ quan hải quan, đồng thời thông báo rộng rãi đến doanh nghiệp về thời điểm bắt buộc thực hiện nộp các loại thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt, tiền phí, lệ phí và các khoản thu khác bằng hình thức chuyển khoản tại kho bạc nhà nước hoặc ngân hàng thương mại.

Cục Hải quan Hà Tĩnh cũng ban hành Công văn số 322/HQHT-NV ngày 7/3/2019 gửi UBND tỉnh, Kho bạc nhà nước tỉnh và các ngân hàng thương mại phối hợp thu trên địa bàn nhằm đề nghị bổ sung thêm các điểm giao dịch, điểm thu gần nơi làm thủ tục hải quan để hỗ trợ doanh nghiệp làm thủ tục xuất nhập khẩu hàng hóa.

Riêng về phí, lệ phí hải quan, các chi cục hải quan hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện nộp tiền phí, lệ phí theo tháng. Trường hợp doanh nghiệp có nhu cầu nộp theo từng tờ khai hải quan, doanh nghiệp có thể nộp tiền phí, lệ phí hải quan cùng với thời điểm nộp tiền thuế.

“Khó khăn nhất hiện nay là việc triển khai quy định tại Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Cầu Treo. Tại đây, hiện chưa có điểm giao dịch của ngân hàng. Để nộp tiền, doanh nghiệp phải đi hơn 35 km xuống thị trấn Tây Sơn để nộp nên rất vất vả”, Phó Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh Hà Tĩnh Đinh Văn Hòa cho biết thêm.

Tại Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế cầu Treo, việc thu nộp NSNN hiện chiếm khoảng 70% theo hình thức nộp tiền mặt. Đa phần các doanh nghiệp khi được cán bộ hải quan tuyên truyền, phổ biến về quy định mới thì đều bày tỏ ái ngại.

Anh nguyễn Bá Chương – Giám đốc công ty TNHH Đông Nam Á bày tỏ: “Thông thường, doanh nghiệp mở tờ khai xong sẽ nộp tiền trực tiếp tại cơ quan hải quan thì sẽ giảm được thời gian và chi phí đi lại. Còn như quy định mới, doanh nghiệp mở tờ khai tại cửa khẩu rồi quay trở lại thị trấn Tây Sơn tìm ngân hàng để chuyển khoản. Như vậy sẽ phải mất thêm một khoảng thời gian và chi phí đi lại. Bên cạnh đó, với quy định mới, doanh nghiệp phải có tài khoản bảo đảm ở ngân hàng trong khi nội tại doanh nghiệp hiện nay rất khó khăn".

Trước những khó khăn do điều kiện khách quan, các doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu qua Cửa khẩu quốc tế cầu Treo đều đề xuất mở điểm giao dịch ngân hàng thương mại ngay tại cửa khẩu để thuận lợi cho doanh nghiệp nộp thuế theo quy định mới.