Bài phát biểu do Đồng chí Nguyễn Thị Nguyệt, Ủy viên Ban Chấp hành Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh trình bày tại Mít tinh tổ chức ngày 14/12/2025.

Kính thưa quý vị đại biểu,

Thưa tất cả các đồng chí!

Hôm nay, Ban Chỉ đạo Dân số và Phát triển tỉnh tổ chức Mít tinh hưởng ứng Tháng hành động quốc gia về dân số và ngày Dân số Việt Nam 26/12 năm 2025.

Thay mặt Ban Chỉ đạo tôi xin gửi tới quý vị đại biểu lời chào trân trọng và lời chúc mừng nồng nhiệt nhất.

Kính thưa quý vị đại biểu,

Lễ Mít tinh hôm nay, diễn ra đúng dịp ngành Dân số tròn 64 năm hình thành và phát triển, kể từ lúc Quyết định đầu tiên số 216/CP về công tác dân số được Chính phủ ban hành ngày 26/12/1961. 64 năm qua, công tác dân số luôn được Đảng, Nhà nước ta quan tâm lãnh đạo và tổ chức thực hiện. Ở mỗi giai đoạn, thời kỳ lịch sử, tương ứng với mục tiêu bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước, công tác dân số đã có đóng góp to lớn - song hành cùng quá trình phát triển của đất nước.

Lịch sử 64 năm, công tác dân số tuy có đặc điểm khác nhau, nhưng đều mang tính chiến lược, có ý nghĩa lâu dài đối với tiến trình phát triển của đất nước, đồng thời mang tính nhân văn sâu sắc. “Sinh đẻ có hướng dẫn”, “Sinh đẻ có kế hoạch” hoặc là “Mỗi gia đình chỉ có 1 hoặc 2 con” đều nhằm mục đích là “Thực hiện gia đình ít con, khỏe mạnh, tạo điều kiện để có cuộc sống ấm no, hạnh phúc” và cao hơn là “Dân số là yếu tố quan trọng hàng đầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Công tác dân số là nhiệm vụ chiến lược, vừa cấp thiết vừa lâu dài; là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân”.

Kính thưa quý vị đại biểu,

Với chủ đề và thông điệp của Tháng hành động quốc gia về dân số và Ngày Dân số 26/12 năm nay: “Đầu tư cho công tác dân số là đầu tư cho phát triển bền vững”. 64 năm qua, đặc biệt là sau hơn 34 năm tái lập tỉnh, cùng với các lĩnh vực khác, công tác dân số của Hà Tĩnh đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận.

Dù còn nhiều thách thức trong tiến trình phấn đấu thực hiện mục tiêu giảm mức sinh, tiến tới ổn định quy mô dân số ở mức hợp lý, bền vững, phù hợp với Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; nhưng từ hàng chục năm qua, UBND tỉnh đã chỉ đạo Ngành Y tế, Dân số và chính quyền các cấp tiếp tục triển khai các mô hình, đề án can thiệp nhằm giảm một cách bền vững mức sinh, từng bước giảm sự mất cân đối về cơ cấu dân số theo độ tuổi, theo giới tính và nâng cao chất lượng dân số.

Nhân dịp này, thay mặt Ban Chỉ đạo tôi nhiệt liệt chúc mừng những thành tích và kết quả mà công tác dân số tỉnh nhà đạt được trong thời gian qua; xin cảm ơn Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UB MTTQ tỉnh; các ban, ngành, đoàn thể thành viên Ban Chỉ đạo công tác dân số và phát triển các cấp; cảm ơn các đồng chí lãnh đạo cấp ủy, chính quyền các địa phương đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện công tác dân số; nhiệt liệt biểu dương những đóng góp thầm lặng của đội ngũ hơn 2.000 cộng tác viên thôn (tổ dân phố), hơn 300 cán bộ dân số các cấp đã nỗ lực phấn đấu, vượt qua khó khăn, truyền thông, vận động nhân dân thực hiện tốt chính sách dân số.

Kính thưa quý vị đại biểu,

Bên cạnh những thành quả đạt được, những năm gần đây, công tác dân số tỉnh ta có những diễn biến không tốt, thể hiện tính không ổn định và thiếu bền vững của chương trình.

Ngay từ năm 2006, Việt Nam đã đạt mục tiêu mức sinh thay thế (bình quân 2,1 con/phụ nữ) và công tác dân số đang hướng đến việc nâng cao chất lượng dân số, chất lượng sống một cách bền vững thì Hà Tĩnh vẫn là một trong số ít tỉnh có mức sinh cao của cả nước. Tỷ số giới tính khi sinh năm 2025 ở mức cao (110,68 bé trai/100 bé gái).

Kính thưa quý vị đại biểu,

Thưa các đồng chí và các bạn,

Ngày 25/10/2017, Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Khóa XII đã ban hành Nghị quyết số 21-NQ/TW về công tác dân số trong tình hình mới. Trong đó, Ban Chấp hành Trung ương chỉ rõ:“chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển”. Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 1679/QĐ-TTg ngày 22/11/2019 phê duyệt Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030 với mục tiêu tổng quát “Duy trì vững chắc mức sinh thay thế; đưa tỉ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; tận dụng hiệu quả cơ cấu dân số vàng; thích ứng với già hóa dân số; phân bố dân số hợp lý và nâng cao chất lượng dân số, góp phần phát triển đất nước nhanh, bền vững”. Ngày 10/4/2025, Ban Chấp hành Trung ương ban hành Kết luận số 149-KL/TW về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW về công tác dân số trong tình hình mới.

Những nội dung dân số và phát triển nói trên của cả nước cũng là nội dung chung cho Hà Tĩnh, thậm chí, dân số Hà Tĩnh có nhiều điểm riêng, có thể gây ra những thách thức lớn hơn trong quá trình phát triển, như: mức sinh cao, xuất cư mạnh và chưa có cơ cấu dân số vàng nhưng đã bước sâu vào già hóa.

Thay mặt Ban Chỉ đạo công tác dân số và phát triển tỉnh, nhân Tháng hành động quốc gia về dân số và ngày Dân số Việt Nam 26/12 năm 2025 tôi đề nghị cấp ủy Đảng, chính quyền các địa phương tiếp tục phát huy thành quả đã đạt được, bài học kinh nghiệm đã có, đồng thời nhận rõ những khó khăn, thách thức đang đặt ra để đồng sức, chung lòng cùng với cả nước thực hiện thắng lợi 8 mục tiêu cụ thể của Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030 đã đề ra, đặc biệt là 5 giải pháp trọng tâm sau đây: 

Một là, tiếp tục quán triệt chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác dân số, đặc biệt là Nghị quyết 21-NQ/TW, Chương trình hành động số 955-CTHĐ/TU ngày 16/3/2020 của Tỉnh ủy, Nghị quyết số 221 ngày 10/7/2020 của HĐND quy định một số chính sách dân số và phát triển trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh giai đoạn 2021-2030; Kế hoạch số 371-KH/TU ngày 07/5/2025 của Tỉnh ủy thực hiện Kết luận 149-KL/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW về công tác dân số trong tình hình mới đến các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ngành, đoàn thể, tổ chức xã hội và mọi tầng lớp nhân dân. Cấp uỷ, chính quyền, ban ngành, đoàn thể các cấp phải tiếp tục xác định việc thực hiện chính sách dân số là nhiệm vụ quan trọng thường xuyên, là tiêu chí đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị; tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện và kiểm tra, đánh giá tình hình và kết quả công tác này.

Hai là, đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác thông tin, truyền thông, vận động và giáo dục, nội dung phải chuyển mạnh sang chính sách dân số và phát triển - đây là một trong những giải pháp then chốt, cần đi trước một bước. Tiếp tục thực hiện cuộc vận động mỗi cặp vợ chồng nên có 2 con. Đề cao tính tiên phong, gương mẫu của mỗi cán bộ, đảng viên trong việc thực hiện chủ trương, chính sách về công tác dân số, nhất là sinh đủ 2 con, chú trọng nuôi dạy con tốt, gia đình hạnh phúc, tạo sức lan tỏa sâu rộng trong toàn xã hội. 

Ba là, tiếp tục kiện toàn bộ máy làm công tác dân số theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp, hiệu quả; bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, thực hiện quản lý chuyên môn thống nhất; đồng thời, đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực, thực hiện chuẩn hóa đội ngũ cán bộ dân số các cấp, các ngành đáp ứng yêu cầu chuyển hướng sang chính sách dân số và phát triển.

Thứ tư là, xác định rõ mục tiêu dài hạn và ngắn hạn theo thứ tự ưu tiên để giao chỉ tiêu và bố trí ngân sách tương ứng theo tinh thần của Nghị quyết, Kế hoạch của HĐND và UBND tỉnh. Sở Y tế cần giám sát việc thực hiện bố trí ngân sách, nhân lực ở các địa phương, đôn đốc việc tổ chức thực hiện, kịp thời báo cáo UBND tỉnh các nội dung vượt thẩm quyền.

Năm là, đẩy mạnh xã hội hoá công tác dân số, tích cực huy động sự đóng góp của toàn xã hội, khuyến khích các thành phần kinh tế, các tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp, các tổ chức phi chính phủ, các cá nhân trong và ngoài tỉnh ủng hộ tích cực, tham gia có hiệu quả công tác này. 

Nhân đây, thay mặt cho Ban Chỉ đạo, xin cảm ơn các cấp ủy đảng, chính quyền, các ban ngành, đoàn thể Ban Chỉ đạo công tác dân số và phát triển các cấp, các địa phương và toàn thể nhân dân đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tạo môi trường pháp lý và xã hội thuận lợi, đã động viên và khích lệ, đã tạo điều kiện tốt cho đội ngũ làm công tác dân số được cống hiến và hoàn thành nhiệm vụ của mình.

Nhân dịp chuẩn bị bước sang năm mới 2026, kính chúc quý vị đại biểu, các đồng chí và gia đình dồi dào sức khỏe, đạt nhiều thành tích mới. 

Xin trân trọng cảm ơn!