Sân bay tại thị trấn Mae Sot nằm ở tỉnh biên giới Tak của Thái Lan, giáp Myanmar, những ngày qua ghi nhận nhiều chuyến bay quốc tế cất cánh, điều không thường thấy ở đây. Những chuyến bay này hồi hương hàng trăm người về Trung Quốc, sau khi họ được giải cứu khỏi các trung tâm lừa đảo trực tuyến ở Myanmar.
Đây là kết quả của chiến dịch trấn áp hoạt động lừa đảo trực tuyến xuyên quốc gia mà chính phủ Thái Lan và Myanmar tiến hành gần đây. Trung Quốc cũng tích cực tham gia nỗ lực đa quốc gia này sau khi diễn viên Vương Tinh, 22 tuổi, bị đưa tới Myanmar làm việc trong một ổ lừa đảo. Vương hồi tháng 1 rơi vào tay những kẻ bắt cóc sau khi bị lừa đến Thái Lan tham gia cuộc tuyển chọn diễn viên giả mạo.
Chiến dịch là đòn giáng mạnh vào ngành công nghiệp lừa đảo quy mô lớn. "Trung Quốc đang tích cực tham gia hoạt động song phương và đa phương với Thái Lan, Myanmar và các nước để trấn áp tội phạm lừa đảo trực tuyến xuyên biên giới. Nhiều ổ cờ bạc và lừa đảo trực tuyến đã bị xóa sổ ở nước ngoài với số lượng lớn nghi phạm bị bắt", Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho hay.
Nạn nhân của các trung tâm lừa đảo tại khu nhà ở Myawaddy, Myanmar ngày 26/2. Ảnh: Reuters
Các trung tâm lừa đảo này có nguồn gốc từ những sòng bạc trong khu vực Tam giác vàng ở vùng biên giới Thái Lan - Myanmar - Lào. Khi đại dịch Covid-19 bùng phát, các sòng bạc này chuyển sang hoạt động trực tuyến và dần đẩy mạnh các hình thức lừa đảo đầu tư, lừa tình trên mạng, thu về hàng tỷ USD.
Sau chiến dịch truy quét lớn năm 2022 vào các trung tâm lừa đảo trực tuyến ở thành phố cảng Sihanoukville của Campuchia, nhiều trung tâm khác mọc lên như nấm ở khu vực biên giới phía bắc Myanmar, quốc gia vừa trải qua chính biến năm 2021 và chứng kiến sự trỗi dậy của các phong trào phiến quân chống lại chính quyền quân sự.
Sau khi Trung Quốc gây sức ép với các nhóm vũ trang địa phương, tăng cường truy quét hoạt động lừa đảo trực tuyến ở khu vực này vào cuối năm 2023, các băng nhóm chuyển địa bàn hoạt động tới vùng biên giới đông nam Myanmar, nơi giáp Thái Lan.
Các ông trùm tội phạm Trung Quốc tới đây, dùng tiền để mua chuộc và thương thuyết với các phe phái vũ trang tại Myanmar để biến những thị trấn biên giới heo hút thành hang ổ của hoạt động lừa đảo trực tuyến xuyên biên giới.
Những kẻ cầm đầu tìm cách dụ dỗ nhiều người ở khắp nơi trên thế giới tham gia đường dây lừa đảo bằng lời hứa hẹn về "việc nhẹ lương cao" trong lĩnh vực công nghệ thông tin, kỹ thuật hoặc chăm sóc khách hàng. Nhưng trên thực tế, ngay sau khi đặt chân tới vùng biên giới Myanmar, nạn nhân sẽ bị ép làm nhân viên cho mạng lưới lừa đảo hẹn hò trực tuyến, gian lận tiền điện tử, lừa đảo mua sắm, cùng nhiều hình thức khác.
Họ bị giam trong các căn phòng và ngày ngày lên mạng tìm kiếm "con mồi" tiềm năng ở Mỹ, Trung Quốc và nhiều nơi khác. Liên Hợp Quốc ước tính có tới 120.000 người, trong đó có nhiều nam giới Trung Quốc, hiện làm việc tại các trung tâm lừa đảo ở Myanmar.
Nhiều nạn nhân cho biết nếu không hoàn thành chỉ tiêu ông chủ giao, họ có thể bị đánh đập, chích điện, trói hàng giờ hay phải bò trên nền đá cho đến khi đầu gối và tay bật máu.
Zhang Hongliang mất công việc quản lý một nhà hàng ở miền trung Trung Quốc do Covid-19. Hồi tháng 3 năm ngoái, anh được mời tới dạy nấu đồ Trung Quốc cho một nhà hàng ở Myanmar với mức lương gấp đôi trong nước.
Nhưng khi đến nơi, anh được yêu cầu nhắn tin, gọi điện qua mạng xã hội để dụ dỗ những đồng hương Trung Quốc khác rút tiền tiết kiệm tham gia các chương trình đầu tư giả mạo.
Zhang khi đó hiểu ra vấn đề và muốn về nhà, nhưng bị trả khoản tiền 40.000 tệ (hơn 5.400 USD) mà người môi giới yêu cầu. Anh đã tìm cách trốn khỏi trung tâm lừa đảo, bơi qua sông biên giới Moei và nộp mình cho cảnh sát Thái Lan.
Cảnh sát Thái Lan sau đó liên lạc với đại sứ quán Trung Quốc và Zhang được đưa về nước vào cuối tháng 6/2024. Anh đã chia sẻ câu chuyện trên mạng xã hội Douyin để cảnh báo mọi người về nguy cơ bị lừa trên mạng.
"Tất cả chúng tôi đều đi với tâm trạng đầy hy vọng, nhưng thực tế đã giáng cho chúng tôi một cái tát", anh nói.
Chính quyền quân sự Myanmar cho biết đã trục xuất hơn 55.700 người nước ngoài tham gia vào các mạng lưới lừa đảo kể từ tháng 10/2023. Truyền thông nước này cho biết có tới hơn 53.000 người trong đó là công dân Trung Quốc.
Nhóm người làm việc tại trung tâm lừa đảo và các nạn nhân ở Shwe Kokko, thị trấn Myawaddy, Myanmar, ngày 14/2. Ảnh: AFP
Jason Tower, nhà nghiên cứu của Viện Hòa bình Mỹ, cho hay sức ép từ phía Trung Quốc đã buộc chính quyền quân sự Myanmar phải tìm cách trấn áp các ổ nhóm lừa đảo. Tuy nhiên, việc xóa sổ chúng không dễ dàng, khi những kẻ cầm đầu đường dây phần lớn chưa bị bắt và tình hình an ninh ở Myanmar vẫn diễn biến phức tạp.
"Tình trạng hỗn loạn ở một số khu vực biên giới Myanmar khiến nỗ lực truy quét tội phạm lừa đảo, buôn người gặp nhiều khó khăn. Khi bị chính quyền hoặc các nhóm vũ trang trấn áp, băng đảng lừa đảo sẽ chuyển đến những nơi khó tiếp cận hơn để tiếp tục hoạt động", Ian Chong, nhà khoa học chính trị ở Singapore, nói.
Thủ tướng Thái Lan đã cam kết sẽ "xử lý quyết liệt" vấn đề này. Thái Lan những tháng qua đối mặt nhiều sức ép, khi nhiều du khách Trung Quốc hủy tour đến nước này vì sợ hãi sau vụ diễn viên Vương Tinh bị bắt cóc sang Myanmar.
Nhưng Naw Pann, một trong những "cò" hỗ trợ các nhóm lừa đảo vượt biên, cho hay tình trạng buôn người từ Thái Lan sang Myanmar vẫn tiếp diễn, bất chấp nỗ lực trấn áp của giới chức.
Cảnh sát Thái Lan hồi tháng 8/2022 thông báo đã bắt được She Zhijiang, ông trùm bị Trung Quốc truy nã và Interpol phát Thông báo đỏ với cáo buộc điều hành hoạt động đánh bạc trực tuyến trái phép. She chạy trốn khỏi Trung Quốc từ năm 2012 và điều hành nhiều đường dây lừa đảo ở các nước Đông Nam Á, trong đó có Myanmar.
She hiện bị giam ở Thái Lan chờ dẫn dộ, nhưng quá trình xây dựng các trung tâm lừa đảo mà ông ta bị cáo buộc điều hành ở Myanmar không bị ảnh hưởng.
"Hoạt động vẫn diễn ra bình thường", Ma Mi, một người Myanamar làm việc trong trung tâm lừa đảo trực tuyến, chia sẻ qua điện thoại và thêm rằng cô tự nguyện làm việc ở đây giống nhiều đồng hương khác.
Giới quan sát cho rằng để giải quyết vấn nạn buôn người và hoạt động lừa đảo trực tuyến, bên cạnh thúc đẩy hoạt động hành pháp, các nước cần kết hợp với xử lý tình trạng tham nhũng, đối phó với tình trạng tội phạm cấu kết với các quan chức địa phương để hoạt động.
Nghị sĩ Rangsiman Rome, chủ tịch Ủy ban An ninh Quốc gia và Các vấn đề Biên giới của quốc hội Thái Lan, hôm 27/2 cho hay khoảng 300.000 người đang hoạt động trong các hang ổ lừa đảo trực tuyến ở Myawaddy, Myanmar và giới chức mới giải cứu chưa tới 10.000 người.
"Điều này cho thấy đế chế lừa đảo vẫn tồn tại ở đó, chúng ta mới chỉ làm chúng rung chuyển", ông Rangsiman nói.
Theo nghị sĩ này, chính quyền Thái Lan hành động chưa đủ quyết liệt để xử lý những kẻ đứng đầu trung tâm lừa đảo hoặc có một số quan chức tiếp tay cho nhóm tội phạm này mở rộng hoạt động.
"Chúng tôi biết các nhóm này có mối liên hệ lớn với một số quan chức phía Thái Lan", ông Rangsiman nói, nhưng không nêu cụ thể. "Đã đến lúc chấm dứt tình trạng tham nhũng".
Paul Greening, cựu nhân viên cấp cao Liên Hợp Quốc ở Mae Sot, cho hay sau mỗi đợt truy quét, các trung tâm lừa đảo sẽ lại chuyển sang nơi khác để hoạt động, thậm chí có thể không cần làm như vậy.
"Một số quản lý cấp thấp của mạng lưới lừa đảo có thể bị được đưa ra làm 'con dê tế thần', trong khi những ông trùm thực sự vẫn nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật", Greening nói.
Theo VNE
Link: https://vnexpress.net/thach-thuc-voi-no-luc-tran-ap-cac-o-lua-dao-truc-tuyen-o-myanmar-4854991.html
Liên kết
Thêm ý kiến góp ý