Sau gần một tháng vận hành chính quyền địa phương theo mô hình hai cấp, nhiều tỉnh, thành vẫn đang loay hoay khi chưa có khung định biên, vị trí việc làm chưa rõ ràng, dẫn đến tình trạng dôi dư cấp phó. Lãnh đạo Sở Nội vụ một số địa phương kiến nghị Chính phủ sớm ban hành phương án để bộ máy mới hoạt động ổn định, hiệu quả.

Lo ngại vì thiếu khung biên chế và vị trí việc làm

Tại Hà Nội, bà Nguyễn Thị Liễu – Phó Giám đốc Sở Nội vụ – bày tỏ sự lo lắng khi đến nay Trung ương chưa ban hành khung định biên, trong khi yêu cầu tinh giản tối thiểu 20% bộ máy phải hoàn thành ngay trong năm. Theo bà, việc này ảnh hưởng trực tiếp đến kế hoạch sắp xếp nhân sự của thành phố. Ngoài ra, việc chưa có đề án vị trí việc làm sau sáp nhập cũng phát sinh nhiều bất cập. Một số vị trí công việc bị giảm tải trong khi nơi khác lại quá tải, gây mất cân đối nguồn nhân lực. Hà Nội kiến nghị các bộ, ngành sớm hướng dẫn cụ thể để địa phương hoàn thiện đề án vị trí việc làm, làm cơ sở trả lương theo vị trí, bố trí đúng người đúng việc, đồng thời giải quyết chế độ chính sách hợp lý cho người nghỉ theo Nghị định 178.

Bà Nguyễn Thị Liễu, Phó Giám đốc Sở Nội vụ Hà Nội (Ảnh: Hải Long)

Bài toán dôi dư cấp phó

Tại Đà Nẵng, Giám đốc Sở Nội vụ Phan Văn Bình cho biết tình trạng “dôi dư cấp phó” diễn ra phổ biến sau sáp nhập. Có nơi 3 – 4 phường nhập lại khiến nhiều cán bộ lãnh đạo không thể sắp xếp hết, phải bố trí xuống làm cấp phó, dẫn đến số lượng vượt quy định. Hiện có tới 25 xã, phường dư cấp phó. Ông Bình cho biết thành phố đã yêu cầu rà soát, bố trí lại đúng tinh thần chỉ đạo của Trung ương, bảo đảm mỗi phòng chỉ có một trưởng, một phó. Tuy nhiên, do Nghị định 150/NĐ-CP quy định rõ về số lượng cấp phó đã có hiệu lực, nhiều cán bộ lo lắng về quyền lợi và vị trí công tác. Sở Nội vụ đã động viên cán bộ yên tâm làm việc, chờ hướng dẫn cụ thể từ Trung ương để có phương án bố trí phù hợp.

Kiến nghị sớm ban hành quy định đồng bộ

Cùng với đó, lãnh đạo địa phương kiến nghị Trung ương sớm ban hành đồng bộ các quy định liên quan đến quản lý tổ chức bộ máy, biên chế, tiêu chuẩn chức danh và vị trí việc làm của công chức cấp xã. Đây sẽ là cơ sở quan trọng để bố trí nhân sự hợp lý, đồng thời tổ chức sát hạch, tuyển chọn công chức vào biên chế đảm bảo công bằng và minh bạch.

Hướng tháo gỡ từ Bộ Nội vụ

Trước những vướng mắc trên, đại diện Vụ Tổ chức – Biên chế (Bộ Nội vụ) cho biết Công văn 03 và 09 của Ban Chỉ đạo đã nêu rõ nguyên tắc bố trí biên chế trong tổng số biên chế của cả tỉnh. Trong giai đoạn chuyển tiếp, các địa phương có thể chủ động sử dụng nguồn lực sẵn có để vận hành liên tục bộ máy. Về nhân lực chuyên môn đặc thù, địa phương có thể vận dụng Nghị định 173 để ký hợp đồng thực hiện một số nhiệm vụ công chức nhằm tạm thời “lấp chỗ trống” khi chưa hoàn tất định biên.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà khẳng định nhiệm vụ trọng tâm từ nay đến năm 2026 là xác định rõ số lượng vị trí việc làm trong toàn hệ thống chính trị, làm căn cứ dự kiến biên chế cho giai đoạn 2026 – 2030. Việc này sẽ dựa trên chức năng, nhiệm vụ, dân số, diện tích và đặc thù từng địa phương, đồng thời phối hợp chặt chẽ với Ban Tổ chức Trung ương.

Điều chỉnh chính sách phụ cấp để phù hợp thực tiễn

Ngoài biên chế, Bộ Nội vụ cũng sẽ rà soát, điều chỉnh hệ thống phụ cấp đối với cán bộ cấp xã, đặc biệt là phụ cấp khu vực, phụ cấp đặc biệt và phụ cấp chức danh lãnh đạo. Sau sáp nhập, số đơn vị hành chính cấp xã giảm từ hơn 10.000 xuống còn 3.321, phạm vi áp dụng phụ cấp thay đổi đáng kể nên cần được tính toán lại cho phù hợp. Bộ trưởng nhấn mạnh, trước mắt cần tập trung rà soát tổng thể các chế độ phụ cấp, đồng thời xem xét điều chỉnh kịp thời để đảm bảo quyền lợi chính đáng của cán bộ, công chức.

Ông Vũ Hải Nam, Vụ trưởng Vụ Tổ chức - Biên chế (Ảnh: Hải Long).

Kỳ vọng tháo gỡ “điểm nghẽn”

Những vướng mắc trong định khung biên chế, bố trí vị trí việc làm và xử lý dôi dư cấp phó đang là thách thức lớn đối với các địa phương sau sáp nhập. Tuy nhiên, với sự chỉ đạo kịp thời từ Trung ương và sự chủ động của địa phương, kỳ vọng rằng bộ máy mới sẽ sớm đi vào vận hành ổn định, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu tinh gọn và hiện đại hóa nền hành chính.

BBT